Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã trải qua 100 ngày đầu tiên với một chương trình nghị sự nhiều tham vọng cả về đối nội và đối ngoại. Đến nay, về cơ bản ông Biden đã hoàn thành, thậm chí vượt mốc thời gian các mục tiêu đề ra, giúp ông nhận được sự đánh giá cao của dư luận trong nước và quốc tế.

Điểm sáng đối nội

Điểm sáng nổi bật nhất về đối nội chính là cuộc chiến chống đại dịch COVID-19. Tổng thống Biden đã ghi dấu với "Kế hoạch Giải cứu nước Mỹ" trị giá 1.900 tỉ USD để cứu trợ, kích thích kinh tế và hỗ trợ dài hạn cho người dân. Ngoài ra, khi mới nhậm chức, ông Biden đặt mục tiêu 100 triệu liều vaccine trong 100 ngày đầu tiên nắm quyền, nhưng đến nay đã tiêm được hơn 230 triệu mũi.

Ngay sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Biden đã đề ra hàng loạt các biện pháp phòng chống dịch mạnh mẽ, trong đó có quy định bắt buộc đeo khẩu trang tại các khu vực thuộc quyền kiểm soát của Chính phủ Liên bang, bắt buộc đeo khẩu trang trên các phương tiện giao thông công cộng, duy trì giãn cách xã hội, đẩy mạnh xét nghiệm và truy vết tiếp xúc.

Nhìn chung, các biện pháp chống dịch mà Chính phủ Mỹ đưa ra đã và đang nhận được sự đồng thuận và hợp tác từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và các địa phương. Tuy nhiên, thành tựu nổi bật nhất của cuộc chiến chống dịch bệnh COVID-19 chính là triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine COVID-19 trên quy mô lớn.

Chính quyền Tổng thống Biden cũng đang nỗ lực vận động Quốc hội thông qua dự luật phát triển cơ sở hạ tầng lên tới 2.300 tỷ USD nhằm thúc đẩy phục hồi kinh tế thời kỳ hậu COVID-19. Hiện có nhiều dấu hiệu rõ ràng cho thấy khả năng phục hồi của nền kinh tế Mỹ. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo, GDP của Mỹ sẽ tăng 6,4% trong năm 2021 và 3,5% trong năm 2022, và gói cứu trợ COVID-19 được cho là góp phần nâng dự báo tăng trưởng của nền kinh tế số một thế giới.

Ngay sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Biden cũng đã thực thi một loạt biện pháp nhằm đảo ngược chính sách di trú của chính quyền tiền nhiệm. Tổng thống Biden đã hủy bỏ lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân 6 quốc gia có đông người Hồi giáo, công bố dự luật cải cách di trú toàn diện, đồng thời ban hành sắc lệnh chỉ đạo Bộ An ninh Nội địa duy trì và tăng cường trẻ em di cư được bố mẹ đưa vào Mỹ.

Tổng thống Biden còn chỉ định Phó Tổng thống Kamala Harris đứng đầu những nỗ lực của các bộ và địa phương liên quan để đối phó với làn sóng người di cư đang đổ về khu vực biên giới phía Nam. Chính quyền Tổng thống Biden quyết định chi hàng trăm triệu USD, đang phối hợp với Chính phủ Mexico và ba nước thuộc khu vực Tam giác phía Bắc có đông người di cư đến Mỹ là Honduras, Guatemala và El Salvador để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của làn sóng người di cư tới Mỹ.

Phương châm “Nước Mỹ trở lại” và những thành quả ban đầu

Một loạt các cơ chế đa phương đã được nối lại cùng với nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu như tham gia trở lại Thỏa thuận Paris. Ngay trong ngày đầu nắm quyền, Tổng thống Biden đã đưa nước Mỹ tái gia nhập Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu. Chính quyền Tổng thống Biden cũng đang cho thấy nỗ lực và vai trò dẫn dắt hợp tác quốc tế để ứng phó với đại dịch COVID-19 hiện tại và trong trường hợp xảy ra các đại dịch trong tương lai. Ngay sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Biden đã quyết định Mỹ tiếp tục là thành viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nối lại định mức đóng góp hàng năm của Washington, đồng thời cam kết đóng góp hơn 4 tỷ USD cho Cơ chế COVAX do WHO đứng đầu nhằm cung cấp vaccine ngừa COVID-19 cho các nước nghèo nhất trên thế giới.

Cam kết hàn gắn những liên minh và quan hệ đối tác của Mỹ tại các khu vực trên thế giới, vốn bị rạn nứt và tổn hại nghiêm trọng trong 4 năm dưới chính quyền tiền nhiệm, đã và đang được đội ngũ phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Tổng thống Biden thúc đẩy.

Ngoại trưởng Antony Blinken đã thực hiện hai chuyến công du tới châu Âu trong vòng chưa đầy một tháng. Chuyến đầu tiên là tham dự Hội nghị Ngoại trưởng NATO và chuyến thứ hai là cùng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lloyd Austin tham dự Hội nghị liên bộ trưởng Ngoại giao - Quốc phòng NATO. Mục đích hai chuyến công du của ông Blinken là nhằm hàn gắn quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh NATO, làm hồi sinh mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, thảo luận kế hoạch rút quân khỏi chiến trường Afghanistan một cách an toàn và có trách nhiệm, cũng như tìm cách hạ nhiệt căng thẳng tại một số điểm nóng tại châu Âu và khu vực Trung Đông.

Cả Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Austin và Ngoại trưởng Blinken đã thăm Afghanistan để thảo luận kế hoạch rút quân, tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với nỗ lực khôi phục hòa bình, an ninh của Chính phủ và người dân nước này.

Trong chuyến thăm nước ngoài đầu tiên kể từ khi nhậm chức, Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Austin đã tới Nhật Bản và Hàn Quốc để tham dự Đối thoại 2+2 với mỗi nước. Nội dung chính trong chương trình nghị sự là tham vấn chặt chẽ hai đồng minh chủ chốt tại khu vực Đông Bắc Á về chính sách của Mỹ đối với Triều Tiên, cũng như những căng thẳng với Trung Quốc. Sau khi rời Hàn Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Austin đã đến thăm Ấn Độ, thành viên Nhóm Bộ tứ và đối tác ngày càng quan trọng của Mỹ. Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide cũng trở thành nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến thăm Mỹ kể từ khi ông Biden nhậm chức, nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đồng minh Nhật - Mỹ.

Một điểm nhấn nữa về đối ngoại là cuộc gặp cấp cao Mỹ - Trung tại bang Alaska giữa Ngoại trưởng Antony Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan với Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị. Cuộc gặp trực tiếp đầu tiên đã nhanh chóng biến thành màn "khẩu chiến" trong những phút đầu khi quan chức cấp cao hai nước xuất hiện trước ống kính máy thu hình, nhưng được cho là hòa dịu hơn khi bước vào các cuộc thảo luận kín. Kết thúc cuộc gặp, hai bên không thể đưa ra tuyên bố chung.

Đáng chú ý, trong gần 100 ngày nắm quyền, chính quyền Biden đã chứng tỏ lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc liên quan tới các vấn đề dân chủ, nhân quyền tại khu vực Tân Cương và Hong Kong. Những gì đã thực thi cho đến thời điểm này cho thấy rõ phương châm chính sách của chính quyền Biden đối với Trung Quốc là "cạnh tranh khi cần thiết, hợp tác khi có thể và trở thành đối thủ khi bắt buộc".

Ngoài ra, dưới sự trung gian của Liên minh châu Âu (EU), đại diện chính quyền Tổng thống Biden cũng đang tham gia đàm phán gián tiếp với Iran và các cường quốc khác để tái gia nhập Thỏa thuận hạt nhân Iran ký năm 2015, thường biết đến dưới tên gọi Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA).

Theo VTV.VN